Phần I => II
TỪ ĐƠN VÀ TỪ PHỨC HỢP
Câu hỏi 1:
Trả lời câu 1 (trang 122 SGK Ngữ văn 9 tập 1)
– Từ chỉ có một tiếng là từ đơn
– Từ gồm hai âm tiết trở lên là từ phức. Từ phức có hai loại:
+ Từ ghép: là những từ có quan hệ về nghĩa
+ Từ ghép: các tiếng có quan hệ với nhau.
Câu 2:
Trả lời câu 2 (trang 122 SGK Ngữ văn 9 tập 1)
– Từ ghép: ngặt nghèo, giam cầm, ràng buộc, tươi tốt, sủi bọt, cỏ cây, đưa đón, nhường nhịn, sa ngã, ước ao.
– Các từ: nhỏ nhắn, gật gù, lạnh lùng, xa xăm, lấp lánh.
Câu 3:
Xem thêm:: Chủ nhân cuối cùng của Cái Bang là ai? – Con người Việt Nam
Trả lời câu 3 (trang 123 SGK Ngữ văn 9 tập 1)
– Từ lá bị “giảm nghĩa”: trăng trắng, sáng đẹp, nhỏ nhắn, mát rượi, sũng nước.
– Từ lá mang “tăng nghĩa”: sạch sẽ, tinh tươm, san sát, nhấp nhô.
Phần II: thành ngữ
Câu hỏi 1:
Trả lời câu 1 (trang 123 SGK Ngữ văn 9 tập 1)
Thành ngữ là một loại cụm từ có cấu trúc cố định, diễn đạt một ý nghĩa hoàn chỉnh. Những ý nghĩa đó thường là những khái niệm.
Câu 2:
Trả lời câu 2 (trang 123 SGK Ngữ văn 9 tập 1)
a) Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng là câu tục ngữ.
=> Ý nghĩa: môi trường xã hội có ảnh hưởng quan trọng đến nhân cách, đạo đức của con người.
b) Đánh trống bỏ dùi là thành ngữ.
=> Ý nghĩa: làm không tới nơi tới chốn, làm không tới nơi tới chốn, bỏ dở công việc, thiếu trách nhiệm với công việc đã đề ra.
Xem thêm:: Bảng mã các kiểu gõ tiếng Việt trên Unikey, Telex, VNI và VIQR
c) Chó treo hơn mèo là câu tục ngữ.
=> Ý nghĩa: Để bảo quản thức ăn, đối với chó phải treo lên, đối với mèo phải đậy kín.
d) Được voi đòi tiên là thành ngữ.
=> Ý nghĩa: tham lam, được cái này, muốn cái khác.
e) Nước mắt cá sấu là một thành ngữ.
=> Ý nghĩa: thương cảm, thương hại giả dối để lừa người
Câu 3:
Trả lời câu 3 (trang 123 SGK Ngữ văn 9 tập 1)
a) Thành ngữ có yếu tố động vật:
– Mèo với gà ngoài đồng: ám chỉ những người thiếu văn hóa, không thể giáo dục được nữa (như: mèo sống ở nghĩa địa, gà sông ở ngoài đồng không thể thuần hóa được).
Vd: Tất cả mèo và gà cùng nhau.
– Chuột đầy lúa: cầu may mắn gặp được hoàn cảnh viên mãn, nhân duyên sung sướng.
Vd: Nó lấy được con nhà người ta, đúng là đồ chuột cống
Xem thêm:: Hành trình sáng tạo của người tạo ra bảng chữ cái tiếng Việt – Monkey
Học sinh cũng có thể tìm kiếm: chó cắn áo rách; chó dưới tủ quần áo; đầu voi, đuôi chuột, chuột chạy sào; thích chó và mèo; lên xuống con chó…
b) Thành ngữ có yếu tố thực vật:
– Cây nhà làm: hàng tự làm không phải mua bán nơi khác
Ví dụ: Anh mời em ăn cơm, toàn là cây nhà lá vườn, sạch sẽ và rất an toàn.
– Im lặng như thóc: im lặng, không nói lời nào.
VD: Sao Hoa im lặng thế?
Học sinh có thể tìm thêm: tránh vỏ dưa, gặp vỏ dừa; cây cao bóng mát, lũa trôi mây trôi; cắn rơm cắn cỏ; dây rau muống; Nói thì nói, cây muốn lặng mà gió chẳng ngừng…
Câu 4:
Trả lời câu hỏi 4 (trang 123 SGK Ngữ văn 9 tập 1)
– Ngang góc bể bơ vơ.
(Nguyễn Du – Truyện Kiều)
Dù cho sông cạn, đá mòn.
Nước non còn thề non hẹn biển.
(Tản Đà – Thề non nước)
Bạn đang xem chuyên mục NGỮ VĂN
KHAITRI.EDU.VN